Kujt i kujtohet sot se çfarë ka ndodhë, në këtë politikën kosovare, të premten, me 16 gusht, të vitit 2024?
Dikush mund të thotë me të shpejtë këtu që gushti i vitit të kaluar në politikën e vendit duket një shekull të plotë larg, si pasojë e vendnumërimit konstant politik thuaja gjatë gjithë këtij viti, i cili tani mori edhe epilogun e tij, në trajtë të shpalljes së zgjedhjeve të parakohshme parlamentare me 28 dhjetor.
Por ja që po del që 16 gushti i vitit 2024 dhe 28 dhjetori i këtij viti janë dy data që janë fort të ndërlidhura.
Atë të premte të gushtit të vitit të kaluar, Presidentja Osmani pati caktuar 9 shkurtin e vitit 2025 si datën e zgjedhjeve të para të rregullta parlamentare që prej se Kosova u bë shtet i pavarur.
Faktikisht, që prej 16 gushtit të vitit 2024, siç e dimë të gjithë ne, filloi fushata parazgjedhore. E kuptueshme, do të mund të shtonim të gjithë. Ama askush prej nesh nuk ka mundur të parashoh atë ditë që kampanja politike për zgjedhje do të zgjasë deri me 28 dhjetor të këtij viti, duke përfshirë kështu 16 muaj të plotë, dy palë zgjedhje të përgjithshme, dy raunde të zgjedhjeve lokale, funksionimin e gjymtë apo shkel e shko të Kuvendit të Kosovës (legjislaturës së nëntë) dhe debatin, akuzat dhe kundër-akuzat permanente në skenën politike kosovare.
Diçka e këtillë është e paparë në demokracinë parlamentare të Kosovës që nga ajo vjeshta e vitit 2000, kur për herë të parë ndër ne u mbajtën zgjedhjet e lira dhe demokratike.
Teksa askush nuk mund të garantojë këtupari që kjo gjendje e pashoq në vend, do të merr fund diku para mesnatës së të dielës së fundit të këtij viti, kur (megjithatë), do të dihet se kush sa ulëse në Kuvendin e Kosovës ka fituar në këto zgjedhje.
Në këtë fundvit, atyre dëshirave të zakonshme për vitin e ri (2026), qytetarët e Kosovës do të mund të ju shtohet edhe një e re: ‘Paçim Kuvend dhe Qeveri në vitin e ri’. Dhe një tjetër: ‘Mos paçim zgjedhje në vitin e ri…’.
Në teorinë politike çfarë po përjetojmë ne njihet edhe si fenomen e lodhjes me demokraci apo si rraskapitje me demokracinë. E provuar pra në shtetet e tjera, rëndom me pasoja të paparashikueshme për stabilitetin politik dhe për sigurinë e shtetit.
Askush nuk mund të parathotë që shpeshtësia e votimeve mund të sjell qartësi dhe madje, cilësi politike. Veçmas në shoqëritë thellësisht të polarizuara çfarë po duket edhe kjo e Kosovës, si shumë simotra të tjera në Perëndim.
Askush nuk mund të sigurojë që përvoja aspak e mirë e zhvillimeve politike në vend gjatë këtij viti, do t’i pajisë me urtësi dhe mençuri politikanët e vendit, dhe që nuk do ta lënë më politikën dhe vendin në pluhurin veror dhe në baltën vjeshtores, siç ishte shembulli gjatë këtij viti.
Ajo e moçmja pra, zgjedhjet janë zgjidhje (që më parë është përdorur sa herë nuk ka funksionuar si duhet qeveria apo nuk ka pasur shumicë funksionale parlamentare), nuk e ka më atë fuqinë reale si më parë. Sepse kjo fjali nuk e ka më atë peshën apo kredibilitetin që e ka pasur më parë. Apo, deri tash.
Por tjetër opsion apo tjetër mundësi nuk na mbeti kësaj here, pas shterjes së procedurave ligjore dhe kushtetuese.
Çështja ishte vetëm data kur do të mbahen zgjedhjet. E jo a na duhen ato.
Ndryshe, qysh nga vera e këtij viti, u qartësua për të gjithë ata që sadopak e përcjellin politikën kosovare, që me gjithë pafuqinë tonë do ta arkivojmë vitin 2025 si një vit të humbur politik për vendin.
Në këto ditët kur e krejt Kosova do të nisë të merret me zgjedhjet e reja të 28 dhjetorit të këtij viti, do të ishte rendi të bashkohemi për të shmangur që edhe viti 2026 të jetë një vit i humbur për Kosovën.
Do të ishte tepër. Dhe shumë rrezikshëm. Për të gjithë ne.